Kopernik prowadził intensywne obserwacje nieba przez wiele lat by na ich podstawie stworzyć modele matematyczne, które wskazywały na to, że ruchy ciał niebieskich są zgodne z teorią heliocentryczną. Kopernik studiował prace starożytnych astronomów, takich jak Klaudiusz Ptolemeusz i Arystarchz Samos. Szczególnie cenne były mu prace Arystarcha, który jako jeden z pierwszych wysunął hipotezę heliocentryczną.
Teoria heliocentryczna głoszona przez Kopernika i Galileusza nie była głównym powodem ich problemów z Kościołem katolickim. W ich czasach niemal powszechną była wiedza o kulistości Ziemi, mówiło o niej wielu astronomów, którzy stanowili część kleru i kształcili się w szkołach duchownych. Galileusz dyskutował o heliocentryzmie z samym papieżem Urbanem VIII, który dostrzegał jej zasadność. Konflikt między astronomami a Kościołem katolickim wynikał z obawy o wpływ głoszonej teorii na ludzi niewykształconych, którzy mogli jej nie zrozumieć i popaść w herezje.